جنگ مردانه بود؛ اما پایداری زنانه
افق اخبار؛ برای قرنها، تاریخنگاری رسمی اغلب زنان را به عنوان قربانیان منفعل جنگ تصویر کرده است، اما نگاهی عمیقتر نشان میدهد که زنان همواره سهمی فعال، پیچیده و تعیینکننده در صحنههای نبرد و پشت جبهه داشتهاند؛ مثل همین جنگ ۱۲ روزه در تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران…
در گذشته و حتی در جنگهای مدرن، نقش اصلی بسیاری از زنان در “جبهه داخلی” تعریف میشد. این نقشها اگرچه کمتر دیده میشد، اما ستون فقرات تلاشهای جنگی بود؛ دو جنگ جهانی، نقطه عطفی در حضور رسمیتر زنان بود.
حضور زنان در جنگها، داستانی از مقاومت و فداکاری است. از پشتیبانی حیاتی در پشت جبهه تا جنگیدن در خط مقدم. زنان ثابت کردهاند که “جنگ” تنها میدان نبرد مردان نیست. شناخت این نقشها، نه تنها تاریخ را کاملتر میکند، بلکه درک ما از مفهوم “قهرمانی” و “مشارکت اجتماعی” را نیز عمق میبخشد.
در همین جنگ ۱۲ روزه حضور زنان ایرانی در میدان، موضوعی فراتر از یک نقشِ واحد و ساده بود، زنانی که پا به پای مردان سنگ تمام گذاشتند. اگرچه جنگ پدافندی بود اما زنان ایرانی که همواره نقش بیبدلیلی در تمام عرصهها داشتهاند در همین جنگ هم با همدلی و همراهیشان کاری کردند کارستان.
نگاهای به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که به مدت هشت سال(۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷) به طول انجامید نشان میدهد، تنها یک نبرد نظامی نبود، بلکه آزمونی بزرگ برای ایستادگی تمامی اقشار جامعه ایران، بهویژه زنان، بود. زنان در این دوران، با خلق حماسههایی بینظیر، نقشهایی چندگانه و حیاتی را در جبهههای نبرد و پشت جبهه ایفا کردند که شکستن مرزهای سنتی و تعریف جدیدی از مسئولیتپذیری اجتماعی را به نمایش گذاشت.
شاید پررنگترین نقش زنان را باید حضورشان در مساجد، حسینیهها و اجتماعات دانست، جایی که به تبیین اهداف جنگ و تشویق مردم به پشتیبانی و حضور در میدان بای دفاع از آرمانهیا انقلاب اسلامی پرداختند.
حتی نباید از نقش خانوادگی و پشتیبانی عاطفی زنان نیز در بحرانی چون جنگ 12 روزه به سادگی گشذت؛ زنان در این 12 روز با مدیریت خانه، آرامش و امنیت عاطفی را برای خانواده فراهم میکردند. این نقش اگرچه نامرئی بود، اما پایهایترین ستون مقاومت ملی محسوب میشود.
نقش زنان هموراه در هشت سال دفاع مقدس و جنگ 12 روزه، فراتر از یک مشارکت معمولی بود. آنان همزمان “مادر”، “همسر”، “پرستار”، “مبارز”، “کارگر” و “مُبلغ” بودند. حضور چندبعدی زنان، نه تنها کمک شایانی به پیروزیهای نظامی و حفظ انسجام داخلی کرده، بلکه هویت اجتماعی جدیدی برای زنان ایران تعریف کرده است؛ هویتی مبتنی بر مسئولیتپذیری، مقاومت و ایثار. تجربه زنان در این دو دوران، میراثی گرانبها است که نشان میدهد در میدانهای سخت آزمون، آنان همواره سربلند و پیشگام بودهاند.
به قلم پریسا زنگنهمنش
انتهای پیام